Pebre-d'ase
Satureja montana
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Pebre-d'ai, Isop.
Noms en français : Sarriette des montagnes, Sarriette vivace.
Descripcioun :Lou pebre-d'ai es uno planto redoulènto bèn couneigudo de nòsti mountagno. Trachis souvènt en gròssi mato denso de flour blanco à roso. Flouris pulèu à la fin de l'estiéu.
Usanço :Es proun couneigu "pèr n'en perfuma lei toumo" (O. Madon, op.cit. p.153) o lou boudin. Se fai uno meno de soupo, la "soupo dóu pastre" pèr li proublèmo de digestioun o d'estoumac : "Fasès bouli coume uno infusioun voste pebre-d'ase dins la casseirolo, pièi quant a bouli, arrestas lou fiò, levas voste pebre-d'ase, ié metès la pasta, pièi la pasta pren aquéu perfum" ib. Ei couneigu tambèn pèr èstre acalourant.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Satureja
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Tepiero seco
- Relarg à jóuinis aubret
- Ribo d'aigo
- Roucas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Satureja montana L., 1753
Mousso-di-flouristo
Hylocomiadelphus triquetrus
Hylocomiaceae
Noms en français : Ébouriffe triangulaire, Mousse des jardiniers.
Descripcioun :Aquelo grando mousso pluroucarpo i cambo dreissado fai de gràndi tepo o de gròssi mato sus lou sòu. Trachis dins li relarg umide e fres souto li faiard o àutris aubre. Li fueio soun grando (4,5 x 3 mm), gaire plegado, jaunasso quouro seco, dentado au bout emé uno costo doublo sus la mita de la fueio. Au microuscope se vèson de celulo emé de pichot trau coume pourta pèr de tube (fueio prourado). Fai raramen d'espouroufite qu'es diouïco.
Usanço :Se pòu engana emé Eurynchium striatum qu'a qu'uno souleto rufo e de fueio forço mai plegado.Usanço : aquelo mousso es acampado pèr li flouristo, pèr acò es marcado sus listo roujo.
Port : Pluroucarpo
Taio : 15 à 20 cm
Fueio : 3,2 à 5 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hylocomiadelphus
Famiho : Hylocomiaceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 1,5 à 5 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido : Printèms
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 500 à 2000 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Sòu
- Roco
- Ribas
- Pelouso
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Hylocomiadelphus triquetrus (Hedw.) Ochyra & Stebel, 2008
(= Hylocomium triquetrum (Hedw.) Schimp., 1852 = Rhytidiadelphus triquetrus (Hedw.) Warnst., 1906 )